- 1 -
ئیمام ناصر محمد یەمانی
24 - 04 - 1431 کۆچی
09 - 03 - 2010 زایینی
09:39 بەیانی
[بۆ بەدواداچوونی بەستەری سەرەکی بەشداری بەیانەکە]
‏https://nasser-alyamani.org/showthread.php?p=4547
ــــــــــــــــــــــ

وەڵامەکانی ئیمام لەسەر ئەندام ناجی: پەردەکە لەسەر دڵە جا ئەمە ڕێگای لێگرتوون لە ناسینی پەروەردگارە حەقەکەیان..

بەناوی الله ی لەھەموو میھرەبان و بەبەزەییەکان میھرەبانترو بە بەزەییتر، وە دروودو سڵاو لەسەر نێردراوو پێغەمبەرەکان سوپاس و ستایشیش بۆ اللە ی پەروەردگاری هەموو جیهان..

سەلام و ڕەحمەت و بەرەکەتی اللە ت لەسەربێت برایەکەم ناجی، ئێستا من سەرم سوڕماوە لە قسەکردنەکەت بە قورئان، جا تۆ بە ئایەتە پێکچووەکان (موتەشابیھ) ـەکانی قورئان قسەم لەگەڵدا دەکەی تا فەرموودە فیتنە ھەڵبەستراوەکەی دەربارەی بینینی اللە بسەلمێنی، بەڵام ئەی برا بەڕێزەکەم ئایا دەزانی ئەگەر بێتو فەرموودەکە دژو پێچەوانە نەبووایە لەگەڵ ئایەتە مەحکەمەکانی دایک و بنچینەی کتێبەکەی اللە ئەوا ئەوکات من ھیچ نکۆڵیم لێی نەدەکرد؟ جا ھۆکاری نکۆڵیکردنەکەم بریتی یە لەم فەرموودەیە یان گێڕانەوەی کە بە پێکچوو ھاتووە لەگەڵ چەند ئایەتێک و دژو پێچەوانەشە لەگەڵ ئەوانی تر، جا لێرەدا دەزانم فەرموودەکە ھەڵبەستراوە بەبێ ھیچ شک و گومان و دوودڵیەک، ئەمەش لەبەرئەوەی سوننەتی نەبەوی ھاتووە تا بەیانی قورئان زیاتر بکات نەک بۆ ئەوەی دژو پێجەوانەی بێت لەھیچ شتێکدا ھەرگیز، وە لەسەریشتە بزانی ئەوەی لە فەرموودە ھەڵبەستراوەکان بێت کە لەلایەن جگە لە اللە و پێغەمبەرەکەیەتی ئەوا بێگومان دواتر دەبینی لەنێوانی و نێوان ئایەتە مەحکەمەکانی قورئان جیاوازی و دژایەتیەکی زۆر ھەیە، بەڵام لە فەرموودەکان ھەن کە بە ھەندێک لە ئایەتەکان دەچێت و دژو پێچەوانەشە لەگەڵ ھەندێکی تریان جا بە ھەمان شێوە ئەمەش ھەڵبەستراوو فیتنەیە بۆ باوەڕداران لەبەرامبەر شوێنکەوتنی ئایەتە مەحکەمەکانی دایک و بنچینەی کتێبەکەی اللە. بەپشتڕاستکردنەوەی ئەم فەرموودەیەی اللە ی پایەبەرز: {هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ} صدق الله العظيم [آل‌عمران:٧].

وە لە ئایەتە پێکچووە -موتەشابیھەکان-یش ئەم ئایەتەیە کە (ناجی) بۆمانی ھێناوە وە لەدەرەوەیدا وای دەبینێت بەڵگەیە لەسەر بینینی زاتی اللە پاک و بێگەردی بۆی، ئەم ئایەتەش بریتی یە لەم فەرموودەیەی اللە ی پایەبەرز: {كَلَّا إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ ﴿١٥﴾ ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصَالُو الْجَحِيمِ ﴿١٦﴾ ثُمَّ يُقَالُ هَٰذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ ﴿١٧﴾ كَلَّا إِنَّ كِتَابَ الْأَبْرَارِ لَفِي عِلِّيِّينَ ﴿١٨﴾ وَمَا أَدْرَاكَ مَا عِلِّيُّونَ ﴿١٩﴾ كِتَابٌ مَرْقُومٌ ﴿٢٠﴾ يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ ﴿٢١﴾} صدق الله العظيم [المطففين].

جا وشە پێکچووەکانیش بریتی یە لەم فەرموودەیەی اللە ی پایەبەرز: {عَن رَّبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَّمَحْجُوبُونَ} صدق الله العظيم.

جا ئایا مەبەستی ئەم پەردەیە چیە وەکو خۆی ئەی (ناجی)؟ جا ئایا مەبەستی لە پەردەیەکە لەسەر چاوی ڕوخسار یان مەبەستی پەردەیە لەسەر دڵ؟ جا بگەڕێوە بۆ ئایەتە مەحکەمەکان دواتر اللە فەتوات بۆ دەدات بەحەق بەوەی مەبەستی لە پەردەی دڵە لەبەرامبەر ناسینی قەدرو ڕێزی پەروەردگارەکەیان، جا ئەوان ھێشتا ھەر پەردەیان بەسەردا دراوە لەبەرامبەر ناسینی اللە ھەروەکو چۆن لەدنیادا وابوون ھەرلەبەرئەمەش ھەرگیز نایان بینی داوای ڕەحمەت و میھرەبانی لە اللە بکەن لەبەرئەوەی ئەوان لە ڕەحمەت میھرەبانیەکەی بێئومێدبوونە، ئەمەش لەبەرئەوەی ئەوان اللە یان نەناسیوە لەکاتێکدا لە دنیادا بوونە؛ قەدرو ڕێزیان نەگرتووە بەو شێوەیەی شایەنیەتی قەدرو ڕێزی بگیرێت وە بەھەمان شێوە ئەوان لە ڕۆژی دواییشدا لەبەرامبەر پەروەردگارەکەیاندا پەردەیان بەسەردا دراوە، ھەر لەبەرئەمەش ھەرگیز داوای ڕەحمەت و میھرەبانیەکەی لێ ناکەن. اللە ی پایەبەرزیش فەرموویەتی: {وَمَنْ كَانَ فِي هَٰذِهِ أَعْمَىٰ فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَىٰ وَأَضَلُّ سَبِيلًا} صدق الله العظيم [الإسراء:٧٢].

ئەمەش لەبەرئەوەی ئەو پەردەیەی کە لەسەر دڵەکانیانە کە ڕێگای گرتووە لێیان لەوەی حەق ببینن ھێشتا لە ڕۆژی دواییدا ھەر لەسەر دڵەکانیانە. اللە ی پایەبەرزیش فەرموویەتی: {وَلَقَدْ جِئْنَاهُمْ بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَىٰ عِلْمٍ هُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿٥٢﴾ هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا تَأْوِيلَهُ ۚ يَوْمَ يَأْتِي تَأْوِيلُهُ يَقُولُ الَّذِينَ نَسُوهُ مِنْ قَبْلُ قَدْ جَاءَتْ رُسُلُ رَبِّنَا بِالْحَقِّ فَهَلْ لَنَا مِنْ شُفَعَاءَ فَيَشْفَعُوا لَنَا أَوْ نُرَدُّ فَنَعْمَلَ غَيْرَ الَّذِي كُنَّا نَعْمَلُ ۚ قَدْ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ ﴿٥٣﴾} صدق الله العظيم [الأعراف].

جا ئایا بینیوتانن داوا لەپەروەردگارەکەیان بکەن؟ بەڵکو دەیانبینن لە شەفاعەتکارەکانیان دەگەڕێن تا شەفاعەتیان بۆ بکەن لەبەردەستی اللە، جا ئایا نازانن بەڕاستی اللە لە ھەموو میھرەبان و بە بەزەییەکان میھرەبانترو بە بەزەییترە ئەگەر بێتو داوای لێ بکەن بە حەقی ڕەحمەت و میھرەبانیەکەی ئەوا وەڵامیان دەداتەوە جا لەبەرچی نکۆڵی لەوە دەکەن کە ئەو بەڕاستی لەھەموو میھرەبان و بە بەزەییەکان میھرەبانترو بەبەزەییترە؟ بەڵام ئەوان شوێنیان لە بیروباوەڕی شەفاعەتکارەکانیانە بەھۆی ئەم پەردەیەی لەسەر دڵەکانیانە لەبەرامبەر ناسینی پەروەردگارە حەقەکەیان. اللە ی پایەبەرزیش فەرموویەتی: {وَيَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِيعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُواْ مَكَانَكُمْ أَنتُمْ وَشُرَكَآؤُكُمْ فَزَيَّلْنَا بَيْنَهُمْ وَقَالَ شُرَكَآؤُهُم مَّا كُنتُمْ إِيَّانَا تَعْبُدُونَ} صدق الله العظيم [يونس:٢٨].

کەواتە ئەوپەردەیەی کە کوێری کردوون لەبەرامبەر ناسینی پەروەردگارە حەقەکەیان ھێشتا ھەر لەسەر دڵەکانیانە. اللە ی پایەبەرزیش فەرموویەتی: {وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا ﴿٤٥﴾ وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا ۚ وَإِذَا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا عَلَىٰ أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا ﴿٤٦﴾ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَسْتَمِعُونَ بِهِ إِذْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ وَإِذْ هُمْ نَجْوَىٰ إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَسْحُورًا ﴿٤٧﴾ انْظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثَالَ فَضَلُّوا فَلَا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا ﴿٤٨﴾} صدق الله العظيم [الإسراء].

کەواتە پەردەکە لەسەر دڵە جا ڕێگای لێگرتوون لەبەرامبەر ناسینی پەروەردگارە حەقەکەیان، کە بریتی یە لەم پەردەیەی لەسەر دڵەکانیانە لەڕۆژی دواییدا. بەپشتڕاستکردنەوەی ئەم فەرموودەیەی اللە ی پایەبەرز: {وَمَنْ كَانَ فِي هَٰذِهِ أَعْمَىٰ فَهُوَ فِي الْآخِرَةِ أَعْمَىٰ وَأَضَلُّ سَبِيلًا} صدق الله العظيم [الإسراء:٧٢].

وە بەپشتڕاستکردنەوەی ئەم فەرموودەیەی اللە ی پایەبەرز: {كَلَّا إِنَّهُمْ عَنْ رَبِّهِمْ يَوْمَئِذٍ لَمَحْجُوبُونَ ﴿١٥﴾ ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصَالُو الْجَحِيمِ ﴿١٦﴾ ثُمَّ يُقَالُ هَٰذَا الَّذِي كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ ﴿١٧﴾ كَلَّا إِنَّ كِتَابَ الْأَبْرَارِ لَفِي عِلِّيِّينَ ﴿١٨﴾ وَمَا أَدْرَاكَ مَا عِلِّيُّونَ ﴿١٩﴾ كِتَابٌ مَرْقُومٌ ﴿٢٠﴾ يَشْهَدُهُ الْمُقَرَّبُونَ ﴿٢١﴾} صدق الله العظيم [المطففين].

وە ئامۆژگاریەکەشم بۆت برای بەڕێزم ئەوەیە شوێنی ئایەتە مەحکەمەکانی کتێبەکەی اللە بکەوی و شوێنی دەرەوەی ئایەتە پێکچووەکان (موتەشابیھەکان) نەکەویت ئەو ئایەتانەی ھێشتا دەبینی دەرەوەیان دژو پێچەوانەی ئایەتە مەحکەمەکانەو بە گێڕانەوەکانیش دەچن، جا شەیتانەکان ئەم گێڕانەوانەیان والێکردووە بەم ئایەتە پێکچووانە (موتەشابیھانە) بچن لەکاتێکدا ئایەتە پێکچووەکان ھێشتا پێویستیان بەم کەسانە ھەیە کە ڕۆدەچن لە زانستی کتێبەکەی اللە (الراسخون في العلم) تا لێکدانەوەکەیتان بۆ بھێنن بە مۆڵەتی اللە ئەمەش لەبەرئەوەی دەرەوەی جگە لە ناوەوەیەتی، وە ئەم فەرموودەیەی اللە ی پایەبەرز بەیادی خۆتدا بھێنەوە: {هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ} صدق الله العظيم [آل‌عمران:٧].

جا لەبەرچی شوێنی ئەم ئایەتە پێکچووە -موتەشابیھانە- دەکەوی کە بە گێڕانەوە فیتنە ھەڵبەستراوەکان دەچێت ھەرچەندە ئێوە دەبینن گێڕانەوە فیتنە ھەڵبەستراوەکە پێچەوانەو دژی ئایەتە مەحکەمە ڕوون و ئاشکراکانە لە دڵ و خودی ھەمان ئەم شوێنەدا کە دەرەوەیان وەکو ناوەوەیانە؟ ھەروەکو ئەم فەرموودەیەی اللە ی پایەبەرز: {وَلَمَّا جَاءَ مُوسَى لِمِيقَاتِنَا وَكَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِي أَنظُرْ إِلَيْكَ قَالَ لَنْ تَرَانِي} صدق الله العظيم [الأعراف:١٤٣].

جا لێرەدا پرسیارکاران پرسیاردەکەن و دەڵێن: لەبەرچی اللە بە پێغەمبەرەکەی موسای فەرمووە: {لَنْ تَرَانِي} صدق الله العظيم.

جا ئایا مەبەستی اللە لەوەی ھەرگیز نامبینیت لە دنیادایە یان لێرەدا ھۆکارێکی تر ھەیە؟ جا لەپاش ئەوە ڕووندەبێتەوە بۆ ئێوە بەوەی ھۆکارەکە بریتی یە لە مەزنی و گەورەیی زاتی اللە ی گەورەو مەزن کە ھیچ شت و کەسێک بەرگەی بینینەکەی ناگرێت تەنھا شتێک نەبێت کە وەکو خۆی بێت و ھاوشێوەی خۆی بێت و یەکسان بێت لەگەڵ ئەودا لە مەزنی و گەورەیی زاتیدا پاک و بێگەردی و پایەبەرزی و گەورەیی بۆی! بەڵام اللە فەتوای بۆ موسادا کە ئەگەر بێتو چیا گەورەکە بەرگەی بینینەکەی منی گرت ئەوا دواتر تۆش دەمبینی، ئەمەش لەبەرئەوەی اللە بەتوانایە لەسەر ئەوەی پێغەمبەرەکەی موسا یەکسان بکات بە مەزنی و گەورەیی چیاکە، جا لەپاش ئەوە بەرگەی بینینەکەی اللە بگرێت (ئەگەر چیا گەورەکە بەرگەی گرت)، ھەر لەبەرئەمەش اللە ی پایەبەرز فەرموویەتی: {وَلَٰكِنِ انْظُرْ إِلَى الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَكَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِي} صدق الله العظيم [الأعراف:١٤٣].

بەڵام ئەمە لەسەر جێگیربوون و مانەوەی چیاکە دەوەستێت لەسەر بینینی مەزنی و گەورەییەکەی زاتی اللە جا سەیربکەن و وەرن تا سەیری ئەنجامەکە بکەین بەتەواوی وەکو خۆی لە مەحکەمی کتێبەکەی اللە. اللە ی پابەبەرز فەرموویەتی: {فَلَمَّا تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا} صدق الله العظيم [الأعراف:١٤٣].

کەواتە چیاکە لەشوێنەکەی خۆی نەمایەوە، کەواتە ھەرگیز پێغەمبەری اللە موساش پەروەردگارەکەی نابینێت دروودو سڵاوی لێبێت ئەمەش لەبەرئەوەی ھەرگیز ھیچ شتێک بەرگەی بینینی مەزنی و گەورەییەکەی زاتی اللە ناگرێت تەنھا شتێک نەبێت کە یەکسان بێت لەگەڵ اللە پاک و بێگەردی بۆی لە مەزنی و گەورەیی زاتیدا ھیچ شتێکیش نیە ھاوشێوەی ئەو بێت و بیسەرو بیناشە.

جا وەرن تا سەیر بکەین چی بەسەر پێغەمبەری اللە موسادا ھات لەدوای ئەوەی زاتی اللە خۆی نیشانی چیا گەورەکەداو تەجەللای کرد. اللە ی پایەبەرز فەرموویەتی: {فَلَمَّا تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا وَخَرَّ مُوسَى صَعِقًا فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَكَ تُبْتُ إِلَيْكَ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ} صدق الله العظيم [الأعراف:١٤٣]. صدق الله العظيم.

جا سەیری قسەکەی پێغەمبەری اللە موسا بکەن دروودو سڵاوی لێبێت کە پەروەردگارەکەی بە پاک و بێگەرد گرت بەوەی ھیچ شتێک بتوانێت بەرگەی بینینی زاتی ئەو بگرێت تەنھا شتێکی وەکو ئەو نەبێت لەدوای ئەوەی سەیری بەڵگە ئاشکراکەی کرد بەوەی بەسەر چیا گەورەکەدا ھات جا نەیتوانی بەرگەی بینینی زاتی اللە بگرێت لەکاتێکدا چیایەکی گەورەش بوو، جا موسا درکی بەمە کرد بەوەی ھەرگیز ھیچ شتێک بەرگەی بینینی زاتی اللە ناگرێت تەنھا شتێک نەبێت کە وەکو ئەو بێت و ھاوشێوەی ئەو بێت، بەڵام ئەو دەیزانی ھیچ شتێک ھاوشێوەی پەروەردگارەکەی نیەو وەکو ئەو نیە تا بەرگەی بینینەکەی بگرێت، جا لەپاش ئەمە تۆبەی کردو گەڕایەوەو ملکەچ بوو بەدڵسۆزی بۆ لای و پاشەکشەی کرد لەداوایەکەی بۆ بینینی زاتی پەروەردگارەکەی لەدوای ئەوەی اللە ھۆکاری نەبینینی پەروەردگارەکەی پێ نیشاندا، جا فەرمووی: {سُبْحَانَكَ تُبْتُ إِلَيْكَ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ} صدق الله العظيم.

جا ووردبەرەوەو بیربکەوە لەم ئایەتە مەحکەمە ڕوون و ئاشکرایانە کە بریتین لە دایک و بنچینەی کتێبەکەی اللە لە دڵ و خودی بابەتەکەدا بۆ فەتوای نەبینینی اللە. اللە ی پایەبەرز فەرموویەتی: {وَلَمَّا جَاءَ مُوسَى لِمِيقَاتِنَا وَكَلَّمَهُ رَبُّهُ قَالَ رَبِّ أَرِنِي أَنظُرْ إِلَيْكَ قَالَ لَنْ تَرَانِي وَلَكِنِ انظُرْ إِلَى الْجَبَلِ فَإِنِ اسْتَقَرَّ مَكَانَهُ فَسَوْفَ تَرَانِي فَلَمَّا تَجَلَّى رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا وَخَرَّ مُوسَى صَعِقًا فَلَمَّا أَفَاقَ قَالَ سُبْحَانَكَ تُبْتُ إِلَيْكَ وَأَنَا أَوَّلُ الْمُؤْمِنِينَ} صدق الله العظيم [الأعراف:١٤٣].

وە ئەو پرسیارەی کە ئاڕاستە دەکرێت بریتی یە لەوەی: لەبەرچی ئەی گەلی باوەڕداران واز لە ئایەتە مەحکەمە ڕوون و ئاشکراکان دەھێنن لە دڵ و خودی بابەتەکەداو شوێنی ئایەتە پێکچووەکان (موتەشابیھەکان) دەکەون کە بەڕاستی تەنھا لە وشەیەک یان دوو وشەدا پێی دەچێت لەئایەتێکی دوورو درێژدا؟ بەڵام ئایەتی مەحکەم بەتەواوی و ووردی و تێروتەسەلی باسیکردووە لە دڵ و خودی بابەتەکەدا؟

وە ئەی ناجی لە اللە بترسە برای بەرێزم، جا بەڕاستی اللە سیفاتەکانی خۆی پێ ناساندوون و پێتانی فەرمووە: {ذَلِكُمُ اللّهُ رَبُّكُمْ لا إِلَـهَ إِلاَّ هُوَ} صدق الله العظيم [الأنعام:١٠٢].

بەو مانایەی گومڕاتان نەکات ئەوەی جیاوازو ناکۆکە لە سیفاتەکانی دەربارەی ئەم سیفاتانە. اللە ی پایەبەرزیش فەرموویەتی: {بَدِيعُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُ وَلَدٌ وَلَمْ تَكُنْ لَهُ صَاحِبَةٌ ۖ وَخَلَقَ كُلَّ شَيْءٍ ۖ وَهُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴿١٠١﴾ ذَٰلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ خَالِقُ كُلِّ شَيْءٍ فَاعْبُدُوهُ ۚ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ وَكِيلٌ ﴿١٠٢﴾ لَا تُدْرِكُهُ الْأَبْصَارُ وَهُوَ يُدْرِكُ الْأَبْصَارَ ۖ وَهُوَ اللَّطِيفُ الْخَبِيرُ ﴿١٠٣﴾ قَدْ جَاءَكُمْ بَصَائِرُ مِنْ رَبِّكُمْ ۖ فَمَنْ أَبْصَرَ فَلِنَفْسِهِ ۖ وَمَنْ عَمِيَ فَعَلَيْهَا ۚ وَمَا أَنَا عَلَيْكُمْ بِحَفِيظٍ ﴿١٠٤﴾ وَكَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ وَلِيَقُولُوا دَرَسْتَ وَلِنُبَيِّنَهُ لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ ﴿١٠٥﴾ اتَّبِعْ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ۖ وَأَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِينَ ﴿١٠٦﴾} صدق الله العظيم [الأنعام].

وە ئەی ناجی، ئایا دەکرێت اللە منداڵی ھەبێت یان خاوەن و ھاوسەری گرتبێت لە ڕۆژی دواییدا پاک و بێگەردی بۆی؟ ئەی ئایا یەکێک لەسیفەتەکانی ئەوە نیە کە چاوو بینایی دروستکراوەکانی درک بەزاتی ئەو ناکەن و نایبینن ھەتا تەنانەت چاوو بینایی چیا زەبەلاحەکانیش وە چاوو بینایی ھەموو شتێکیش لەچاوو بینایی ھەموو دروستکراوەکانی بەھیچ شێوەیەک درکی پێناکەن؛ ئەی ئایا ئەمە سیفەتێک نیە بۆ نەبینینی زاتی اللە پاک و بێگەردی بۆی کە لەڕیزی سیفاتەکانی ئەم ئایەتە مەحکەمانەدا ھاتووە؟ جا لەبەرچی لەلایەن شەیتانەکانەوە ئەمە گۆڕدراوە؟ ئەمە لەبەرئەوەی ئەوان ئەگەر نەتوانن توشی فیتنەتان بکەن لەبەرامبەر ئەم سیفەتەدا کەواتە چۆن ئەم مەسیحە درۆزنەی کە دواتر بانگەشەی پەروەردگارێتی دەکات توشی ئاشوبتان بکات لەکاتێکدا ئەو بەدەنگ و ڕەنگەوە قسەتان لەگەڵدا دەکات؟ ھەر لەبەرئەمەش توشی ئاشوب و لادانی کردوون لەبەرامبەر ئایەتە مەحکەمەکانی کتێنەکەی اللە تا شوێنی ئایەتە مەحکەمەکانی کتێبەکەی اللە نەکەون کە بریتین لەم ئایەتانەی دایک و بنچینەی کتێبەکەی اللە ن و پشتان ھەڵکردووە لێیان ھەروەکو بڵێی ئێوە قەت ھەر گوێشتان لێیان نەبووە وە شوێنی ئایەتە پێکچووەکان (موتەشابیھەکان) کەوتوون کە پێکدەچن لەگەڵ گێڕانەوە فیتنە ھەڵبەستراوەکان ھەرچەندە ئێوەش دەزانن ئەم گێڕانەوەیە فیتنە ھەڵبەسراوە دژو پێچەوانەی ئایەتە مەحکەمە ڕوون و ئاشکراکانە ئەو ئایەتانەی کە بریتین لە دایک و ببنچینەی کتێبەکەی اللە لەدڵ و خودی بابەتەکەدا.

کەواتە ئەوانەی شوێنی ئایەتە پێکچووەکان (موتەشابیھەکان) دەکەون ئەوا بەڕاستی ئەوانە بەڵگەیان دەوێت بۆ گێڕانەوە فیتنە ھەڵبەستراوەکە وە شوێنکەوتنی قورئانیشیان لەلا گرنگ نیە لەبەرئەوەی بەگوێرەی فەتواکەیان کەس بە لێکدانەوەکەی نازانیت تەنھا اللە نەبێت! بەڵکو ئەم ئایەتە پێکچووانە سەرسامی کردوون بەڕەچاوکردنی ئەوەی لەبەرئەوەی لەدەرەوەیدا بە گێڕانەوەکە دەچێت کە بریتی یە لە گێڕانەوەیەکی فیتنەی ھەڵبەستراو بۆیان لەبەرامبەر ئایەتە مەحکەمەکان ئەوانیش ئەمە دەزانن، ھەر لەبەرئەمەش اللە ی پایەبەرز فەرموویەتی: {هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنَا وَمَا يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُو الْأَلْبَابِ} صدق الله العظيم [آل‌عمران:٧].

ئەی اللە ئەوە من ڕامگەیاند، ئەی اللە شاھێدبە.

وە دروودو سڵاو لەسەر نێردراوو پێغەمبەرەکان سوپاس و ستایشیش بۆ اللە ی پەروەردگاری هەموو جیهان..
ئیمامی ئاشکرا ناصر محمد یەمانی.
ــــــــــــــــــ
المشاركة محذوفة أو لا توجد أصلاً، رجاء مراسلة الإدارة.